بیستوچهارمین پیشنشست همایش ملی مرجعیت علمی قرآن کریم با عنوان «مرجعیت علمی قرآن و وظایف مؤسسات ترویجی و تبلیغی» با حضور برخی از اساتید، مسؤلان، جامعه قرآنی و مدیران مؤسسات قرآنی قم، ۱۹ اسفندماه برگزار شد.
به گزارش دبیرخانه همایش ملی مرجعیت علمی قرآن کریم، در ابتدای این نشست حجتالاسلام والمسلمین سعید روستاآزاد، معاون فرهنگی تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم درخصوص نقش مرجعیت علمی قرآن گفت: هدایتگری قرآن جامع است و میتواند زندگی انسانها را تحتتأثیر قرآن قرار دهد و در این حوزه باید تفسیر موضوعی و تألیف کتاب ترویجی انجام شود، همچنین زندگی بشر راهی جز سبک زندگی قرآنی ندارد، در همین راستا بشر باید از جامعیت قرآنی بهرهمند شود و زندگی قرآنی را پیش بگیرد.
وی افزود: اگر مدعی تأثیر جامعهشناسی، اقتصاد و علوم دیگر از قرآن هستیم، باید نتیجه آن را در سبک زندگی مردم ببینیم و این جامعیت باید در عمل انسان نیز دیده شود، همچنین در سطح دیگر، جامعیت قرآن باید به سطح تبلیغات بیاید یعنی سازمانهایی مانند تبلیغات اسلامی باید علوم ارتباطات را بر پایه قرآن تشکیل دهد و در حال حاضر متأسفانه نمیتوانیم مدعی داشتن یک دانش کارآمد تبلیغاتی قرآنی را داشته باشید.
روستاآزاد با اشاره به موضع قرآن در بحث تبلیغات اظهار کرد: رویکرد قرآن در بحث تبلیغات مبحث قول و گفتوگو است و تولید دانش در این زمینه باید در راستای هدف خداوند باشد، همچنین عالم واقعی کسی است که عملکرد اجتماعی مطلوبی داشته باشد؛ مؤسسات قرآنی باید در سطوح مرجعیت قرآنی یاد شده حرکت کنند و در بحث مرجعیت قرآن تولیدات علمی داشته باشند.
مرجعیت علمی کلام وحی در مؤسسات قرآنی مغفول مانده است
امیر علی عموزاده، مدیر فرهنگ ارشاد اسلامی استان قم در ادامه با اشاره به دو وجه ظاهر و باطن عالم گفت: هر چیزی در جهان دو وجه ظاهر و باطن دارد، برای مثال جسم جامعه اقتصاد و روح جامعه فرهنگ است، بعد از انقلاب در ادوار محتلف برخی صرفاً به سمت اقتصاد رفتند و از فرهنگ جا ماندند و برخی هم عکس این رویه را پیش گرفتند که هر دو آسیبزاست و باید این دو وجه با هم پیش برود.
وی ادامه داد: کلام خداوند نیز ظاهر و باطن دارد، مؤسسات قرآنی صرفاً به دنبال تربیت حافظان قرآنی هستند در حالی که بُعد مرجعیت علمی از نگاه این مؤسسات مغفول مانده، پس مؤسسات قرآنی به این حوزه نیز ورود کنند. بهطور کلی مرجعیت قرآن از سه نظر اسلامی، انسانی و طبیعی از منظر بزرگان بررسی میشود؛ از منظر اسلامی شامل فقه و اصول، انسانی شامل روانشناسی و جامعهشناسی است، اما به عرصه طبیعی که میرسیم خلأ وجود دارد و حرفی برای گفتن نیست، نباید از این نکته غافل شد که قرآن از هیچ چیز در جهان غافل نشده است و نیاز است که به قرآن عمیقتر نگریسته شود و کوچکترین مؤسسات هم باید در این راستا حرکت کنند.
لزوم شکلگیری ادبیات مرجعیت علمی قرآن
حجتالاسلام والمسلیمن یوسفیمقدم، رئیس پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن کریم در ادامه همایش اظهار کرد: قبل از شکلگیری مرجعیت علمی، باید ادبیات آن شکل بگیرد و درواقع به دنبال اثرگذاری از طریق ادبیات مرجعیت هستیم و در این مسیر باید گامهایی برداشته شود و در خصوص مرجعیت قرآن در علوم طبیعی، ما باید بر روی یک علم پایه کار کنیم و از آن نتیجه حاصل کنیم و سپس روش استخراج را به دیگر علوم تسری دهیم که اتفاقا یکی از مشکلات اسلامیسازی علوم عدم انتخاب روش صحیح است.
عیسیزاده، عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن کریم نیز بیان کرد: قم یکی از پایهگذاران اصلی مرجعیت قرآنی است و این شهر آمادگی در اختیار گذاشتن تمام ظرفیتهای قرآنی را در اختیار مؤسسات و مجالس قرآنی دارد و باید پژوهشهای قرآنی تبدلی به سبک زندگی برای مردم شود.
حجتالاسلام والمسلمین محمدی، مدیرعامل اتحادیه قرآن و عترت در ادامه همایش بیان کرد: مرجعیت قرآن در نهایت باید ما را به سمت گفتمان هدایت کند و برای گفتمانسازی نیاز به روشهای کاربردی داریم و در این راستا اتحادیه و موسسات قرآنی باید به میدان بیایند.
حبیبالله عزیزی، رئیس هیئت مدیره اتحادیه مؤسسات قرآن و عترت استان قم در پایان همایش گفت: یکی از آرزوهای دیرینه جامعه قرآنی با تشکیل اتحادیه قرآنی برطرف شد و آن خلأ پژوهشی اتحادیه قرآنی است. از جامعه قرآنی انتظار همافزایی داریم؛ این ظرفیت مرجعیت علمی قرآن در شهر قم وجود دارد، باید مؤسسات ترویجی تبلیغی را فهرست کنیم و دستورالعملهای آنها را در اختیارشان قرار دهیم؛ کودکان و نوجوانان در راستای ترویج و تبلیغ مرجعیت علمی قرآن بید گروه هدف باشند.