این رویداد خاتمه یافته است و اطلاعات موجود در این سایت صرفا جنبه آرشیو دارد

کرسی علمی ترویجی «تأثیر چندمعنایی در الفاظ و عبارات قرآن کریم بر مرجعیت علمی قرآن کریم» برگزار شد


ارسال شده در تاریخ :
کرسی علمی ترویجی «تأثیر چندمعنایی در الفاظ و عبارات قرآن کریم بر مرجعیت علمی قرآن کریم» برگزار شد

هفدهمین پیش نشست نخستین همایش ملی مرجعیت علمی قرآن کریم در قالب کرسی علمی ترویجی با عنوان مرجعیت علمی قرآن در سبک زندگی، با ارائه حجت الاسلام و المسلمین دکتر سیدمحمود طیب حسینی، نقد حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید عیسی مسترحمی و دبیری حجت الاسلام و المسلمین مرتضی غرسبان در مورخه سه شنبه 30 آبان ماه 1402 در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) برگزار شد.


به گزارش دبیرخانه همایش ملی مرجعیت علمی قرآن کریم، در ابتدای این نشست حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمود طیب حسینی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، به ارائه بحث تأثیر چندمعنایی در الفاظ و عبارات قرآن کریم بر مرجعیت علمی قرآن کریم پرداخت و ابتدا در خصوص ادبیات بحث گفت: مقصود از چندمعنایی، دلالت الفاظ و عبارات قرآن کریم بر معانی متعدد و مختلف، و به عبارت دقیق¬تر برداشت معانی متعدد از یک واژه یا عبارت قرآن کریم است که در دانش اصول¬فقه و تفسیرپژوهی گاه از آن به «استعمال لفظ در بیش از یک معنا» و گاه به «حمل لفظ مشترک بر بیش از یک معنایش» و گاه به «اراده دومعنا از یک عبارت»، تعبیر می‌شود.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه سپس در دو بخش به تأثیر چندمعنایی عبارات قرآن بر مرجعیت علمی قرآن کریم و ذکر نمونه های قرآنی آن پرداخت و گفت: پژوهش حاضر که با روش تحلیل و توصیف انجام گرفته در صدد پاسخ گویی به این سؤال است که «پذیرش چندمعنایی در الفاظ و عبارات قرآن کریم تا چگونه بر توسعه قلمرو مرجعیت قرآن کریم برای علوم مختلف به سوی مرجعیت حداکثری تأثیرگذار است؟» چندمعنایی در الفاظ و عبارات قرآن، یا جواز اراده چندمعنا از الفاظ و عبارات قرآن کریم یکی از بنیادی‌ترین مبانی مرجعیت قرآن کریم است که نقش تعیین کننده¬ای در سوق دادن مرجعیت قرآن به سمت مرجعیت حداکثری قرآن برای علوم مختلف در چهار محور مفروض مرجعیت استنباطی، استکمالی، استلهامی و حکمیتی دارد، و همه یا اکثر قریب به اتفاق محققانی که به مرجعیت علمی حداکثری قرآن کریم گرایش یافته¬اند به صورت خودآگاه یا ناخودآگاه دیدگاه خود را بر پذیرش جواز چندمعنایی استوار ساخته-اند. روشن است که اولا مرجعیت حداکثری، امری نسبی است و دامنه متغییری دارد، ثانیا مبانی دیگری چون حجیت انواع دلالتها در قرآن، جواز توسعه معنایی در الفاظ قرآن یا باور به استعمال الفاظ قرآن در روح معنا و باورهایی دیگر از این قبیل نیز هر یک در سوق دادن مرجعیت علمی قرآن به مرجعیت حداکثری تأثیرگذار است، اما در این میان نقش پذیرش چندمعنایی در گرایش به حداکثری غیرقابل انکار است.
در ادامه به منظور تبیین و اثبات این دیدگاه، بعد از اشاره به ادله جواز چندمعنایی الفاظ  قرآن، نمونه¬های قابل توجهی از آیات قرآن در قالب گونه¬هایی از چندمعنای توصیف، توسط ارائه دهنده، تحلیل و بررسی شدند. آیات متعددی از قرآن کریم در قالب سه اصلی: 1. دلالت لفظ بر چندمعنا با وجود ارتباط میان معانی متعدد، شامل سه گونه فرعی: نوع ارتباط به صورت مشترک معنوی؛ نوع ارتباط به صورت علاقه¬های مجاز؛ و رابطه طولی میان معانی؛ 2. دلالت لفظ بر چندمعنا بدون ارتباط میان معانی مختلف، شامل دو گونه فرعی: دلالت لفظ بر چندمعنای در عرض هم؛ و دلالت صیغه و هیئت واژه بر چندمعنا؛ 3. دلالت عبارتها و جمله¬ها برچندمعنا، شامل سه گونه فرعی: دلالت عبارت یا جمله بر چندمعنا بدون حذف واژه¬ای؛ دلالت جمله بر چندمعنا، ناشی از حذف واژگان؛ و دلالت عبارت برچندمعنا داخل و خارج از سیاق، توصیف و تحلیل شد.
در ادامه نشست، پس از توضیحات اجمالی دبیر کرسی، ناقد محترم، به نقد دیدگاه ارائه دهنده محترم پرداختند. حجت الاسلام و المسلمین سید عیسی مسترحمی  در نقد این ارائه به نکات ذیل اشاره نمود:
-    نگاه حداکثری و حداقلی تنها در جایی در مرجعیت علمی قرآن اثرگذار است که به معنای تفکیک بین کلیات علم و جزئیات علم است. نه تفکیک بین نگاه اسلامی و نگاه سکولار.
-    پذیرش نگاه چند معنایی، مبنای مرجعیت علمی قرآن نیست.
-    چندمعنایی با فرض وجود ارتباط میان مبانی قابل پذیرش است نه به صورت مطلق
-    آیا چندمعنایی منجر به تفسیر به رأی نمی شود؟
-    دیدگاه اعتدالی در میان دیدگاه های مرجعیت قرآن نیامده است.
در ادامه نیز حاضرین در جلسه به بیان نظرات خود پرداختند. و سپس حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمود طیب حسینی ضمن پذیرش برخی انتقادات، به ارائه پاسخ به برخی از نقدها پرداخت.
در پایان نشست نیز حجت الاسلام و المسلمین غرسبان  به جمع بندی موارد مطرح شده در جلسه پرداختند.





فایل های مورد نیاز

دستور العمل مقاله فارسی
منشور مرجعیت علمی قرآن
نظام موضوعات و مسائل
مجموعه مقالات
مجموعه نشست ها و وبینارها
مجموعه مصاحبه ها
مجموعه جلسات هم اندیشی
   

پوستر همایش

© کلیه حقوق این وب سایت محفوظ می باشد .
طراحی و پیاده سازی شده توسط : همایش نگار ( ویرایش 10.0.5.2)